3 juni 2021
Digitalisering en technologisering veranderen de komende jaren regio’s, steden en dorpen in de hele wereld en dus ook in Nederland. Om antwoord te geven op deze transitie, ondertekenden op 3 juni zes nieuwe partners de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’. Eén van die partners is de Data- en Kennishub Gezond Stedelijk Leven (DKH GSL).
Op 3 december 2020 ondertekenden al 51 andere partijen de City Deal, waaronder staatssecretaris Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) samen met minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), en ook 16 gemeenten en 2 provincies, een waterschap, 15 bedrijven en 14 maatschappelijke organisaties. De nieuwe partners (CBS, DKH GSL, Fontys Hogeschool, Hogeschool Rotterdam, KPN NEN en Hogeschool Saxion) brengen een nieuw impuls mee om de resterende anderhalf jaar twaalf complexe smartcityvraagstukken op te pakken en de slimme stad verder te brengen.
De City Deal heeft sinds december de eerste resultaten geboekt met een crowd management dashboard dat is ontwikkeld door de partners en twee instrumenten over burgermeetinitiatieven worden opgeschaald in een Europees project. Wim Willems, voorzitter van de bestuurlijke themagroep Smart City van de G40 en wethouder in Apeldoorn is enthousiast over de nieuwe stappen. “Ik ben heel erg tevreden over de voortgang van de City Deal. Je ziet echt dat er concrete stappen worden gemaakt en er onderlinge connecties worden gelegd. Zo ontstaat structurele samenwerking, waardoor het smartcity-wiel niet steeds opnieuw wordt uitgevonden. Binnen de City Deal leren we van elkaar en komen zo samen vooruit. En daar ben ik trots op.”
De City Deal ontwikkelt ten minste twaalf nieuwe instrumenten met als doel om processen te veranderen waarmee regio’s, steden en dorpen worden ontworpen, ingericht, beheerd en bestuurd. Een voorbeeld daarvan is het crowd management dashboard, dat in mei voor het eerst in gebruik is genomen in ’s-Hertogenbosch. Daarvoor werkten gemeenten ’s-Hertogenbosch, Breda en Den Haag en de Nationale Politie samen met het bedrijf Argaleo. In een digitale kopie van de stad, een zogenaamde digital twin, wordt data slim gekoppeld en geanalyseerd om inzicht te geven in de bezoekersstromen in de binnenstad. De tool ondersteunt het crowd management in de stad bij de verwachte versoepelingen aankomende maanden en daarna ook tijdens evenementen. De komende maanden wordt deze tool binnen de City Deal getoetst en verbeterd in samenspraak met de gemeenten en de Politie.
In de City Deal wordt ook gewerkt aan twee instrumenten over burgermeetinitiatieven, Lokaal Meten – vergelijken van projecten en betrekken van burgers. Deze worden in samenwerking met Eurocities, het Europese netwerk van meer dan 190 steden in 38 landen, opgeschaald in een Europese context onder de naam CitiMeasure - using citizen measurement to create smart, sustainable and inclusive cities. Burgermeetinitiatieven passen bij een groeiende trend waarbij burgers zelf data verzamelen met digitale tools en burgers betrekt bij processen van openbaar beleid. Vanuit de City Deal is een projectvoorstel ingediend bij het directoraat-generaal Steun voor structurele hervormingen (DG REFORM) van de Europese Commissie voor ondersteuning bij opschaling naar een pan-Europese aanpak via het instrument voor technische ondersteuning (TSI). DG REFORM heeft Eurocities gekozen in de komende twee jaar de twee instrumenten op Europees niveau verder te ontwikkelen. Samen met Europese steden, netwerken van belanghebbenden en kennisinstellingen wordt gewerkt aan in totaal drie meetinstrumenten voor Europese burgers. Binnen het project ontwikkelen de partijen nog een instrument om de democratie te beschermen en de inclusiviteit van meetinitiatieven te waarborgen, de drie instrumenten uitproberen en een Europees kenniscentrum voor burgermeting oprichten.
Door internet en technologische toepassingen worden objecten en gebruikers daarvan in de fysieke ruimte met elkaar verbonden tot een intelligent netwerk. Alles en iedereen kan met elkaar communiceren. Afstand wordt daardoor minder relevant en de samenleving veel flexibeler. Hierdoor ontstaan nieuwe kansen om steden duurzamer te maken. Maar het brengt ook risico’s op het gebied van privacy en democratie met zich mee. Om kansen te benutten en risico’s te vermijden, worden in deze City Deal goede afspraken gemaakt en nieuwe werkwijzen ontwikkeld. De deal richt zich op het veranderen van de processen die regio’s, steden en dorpen gebruiken bij het ontwerpen, inrichten, beheren en besturen.
De City Deal ontwikkelt ten minste twaalf nieuwe instrumenten met als doel om processen te veranderen, zodat optimaal gebruik kan worden gemaakt van de kansen die digitalisering en technologisering bieden. De instrumenten zijn haalbaar, schaalbaar en deelbaar, zodat ook andere steden ze kunnen benutten. En voldoen aan de Europese democratische waarden en dragen bij aan een leefbare stad zoals bedoeld in Sustainable Development Goal 11. Daarin is vastgesteld door de Verenigde Naties dat steden inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam moeten worden. De instrumenten worden verzameld in een toolbox.
De volgende overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties ondertekenen de City Deal al in december: gemeente Almere, AM, gemeente Amersfoort, Amsterdam Smart City, gemeente Apeldoorn, Arcadis, Argaleo, ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, BNA, BNSP, BPD Ontwikkeling, gemeente Breda, BTG, gemeente Capelle aan den IJssel, Civity, gemeente Den Haag, gemeente Deventer, DHM, Economic Board Utrecht, ELBA\REC, gemeente Enschede, FIWARE Foundation, FME, Future City Foundation, gemeente Heerlen, Heijmans, gemeente Helmond, gemeente ‘s-Hertogenbosch, ICTU, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, het ministerie van Justitie en Veiligheid, Kadaster, Kennedy Van der Laan, gemeente Maastricht, NVTL, Provincie Overijssel, Over Morgen, Phbm, Platform31, Nationale Politie, Rijksvastgoedbedrijf, Stad Roeselare (België), gemeente Rotterdam, gemeente Sittard-Geleen, VodafoneZiggo, Waterschap Vallei en Veluwe, We-Consultants, WeCity, provincie Zuid-Holland, gemeente Zwolle. Daar komen nu dus CBS, de Data- en Kennishub Gezond Stedelijk Leven, Fontys Hogeschool, Hogeschool Rotterdam, KPN, NEN en Hogeschool Saxion bij. Met twee hogescholen als partners zorgt de City Deal ervoor dat ook de kennis van de werkgroepen goed wordt geborgd bij toekomstige generaties.
De City Deals zijn onderdeel van Agenda Stad, het interbestuurlijke programma waarin steden, maatschappelijke partners en Rijksoverheid samenwerken aan het versterken van de innovatie van Nederlandse steden. City Deals hebben als doel innovatie aan te jagen. In City Deals leggen de betrokken partijen concrete afspraken met elkaar vast. In deze aanpak staat de inhoud centraal en werken de verschillende partijen samen op basis van gelijkwaardigheid. Kijk voor meer informatie op www.agendastad.nl.
De Data- en Kennishub Gezond Stedelijk Leven is een onafhankelijk en open platform van publieke en private organisaties. We werken samen met inwoners aan oplossingen voor een gezonde stedelijke leefomgeving. De organisaties binnen de hub ontwikkelen wetenschappelijk onderbouwde, datagedreven concepten en instrumenten: evidence based producten en diensten die een positief effect hebben op de gezondheid van iedereen die woont, werkt of recreëert in een stedelijke omgeving. Nu en in de toekomst.
Lees meer
