23 maart 2022
Hoogleraren van de Universiteit Utrecht stapten op 23 maart 2022 op de fiets naar verschillende basisscholen in Utrecht. Leerlingen van groep 6, 7 en 8 keken lang uit naar de komst van de hoogleraar. Tijdens Meet the Professor kregen zij eindelijk de kans om hem of haar te ontmoeten en alles te vragen.
De Universiteit Utrecht laat leerlingen zo kennismaken met wetenschap en onderzoek doen, om de afstand tussen de universiteit en de samenleving te verkleinen. Hoogleraren vertellen over wetenschap, hun eigen onderzoek en de universiteit. Het biedt leerlingen de kans hun wereld te verbreden en draagt bij aan een vergroot toekomstperspectief.
In aanloop naar deze zesde editie van Meet the Professor kregen de deelnemende klassen gouden enveloppen met daarin lesactiviteiten en hints over hun prof. Zo kwam de klas steeds meer te weten over de identiteit en het onderzoek van de hoogleraar. De vakgebieden lopen namelijk zeer uiteen. Van klimaatverandering, kunstmatige intelligentie en internationaal recht tot diversiteit, ethiek en plantenziekten. Tegelijkertijd leerden de kinderen in dit voorstadium al over wetenschap, onderzoek en de universiteit.
De hoogleraren gingen op de fiets naar de basisscholen toe. Dit jaar waren de fietsen door hoogleraar Roel Vermeulen en SODAQ uitgerust met een sensor, die elke 10 seconden de luchtkwaliteit meet. Mobiele sensoren, zoals de SODAQ AIR, leveren een schat aan nieuwe onderzoeksdata op, waardoor onderzoekers meer inzicht krijgen in de mogelijke gezondheidseffecten van luchtkwaliteit.
Maar welke fietsroute was nu het ‘schoonst’ of ‘viest’? Om die vraag te kunnen beantwoorden, is het goed om te weten dat luchtverontreiniging uit drie componenten bestaat: de deken van fijnstof die over Nederland ligt, over de stad, en lokale pieken die zorgen voor hogere concentraties op specifieke locaties. De onderzoekers zien dit ook terug in de metingen van die dag: de variatie in fijnstofconcentraties was gering. Wel concluderen zij dat de concentraties in het centrum hoger zijn. Naarmate de hoogleraren verder uit het centrum fietsten, werd de luchtkwaliteit iets beter. Daarnaast was de luchtkwaliteit op de terugweg beter dan op de heenweg (25 versus ~30 ug/m3).
De gezondste route blijkt uiteindelijk de langste route te zijn. Diverse onderzoeken laten zien dat de voordelen van actief bewegen opwegen tegen het inademen van vervuilde lucht. Dus hoe meer je beweegt hoe beter het is. Roel Vermeulen benadrukt dat dit niet betekent dat we ons niet zorgen hoeven te maken over de luchtkwaliteit. "Hoewel de luchtkwaliteit in Utrecht de laatste jaren is verbeterd, ligt het jaargemiddelde fijnstofconcentratie (~11 ug/m3) nog steeds hoger dan het huidige WHO gezondheidsadvies (5 ug/m3). Ook de scholen die we bezochten, komen uit boven dit gemiddelde."
Overzichtskaartje met de fietsroutes van de hoogleraren en concentratie fijnstof (PM2.5)
De Data- en Kennishub Gezond Stedelijk Leven is een onafhankelijk en open platform van publieke en private organisaties. We werken samen met inwoners aan oplossingen voor een gezonde stedelijke leefomgeving. De organisaties binnen de hub ontwikkelen wetenschappelijk onderbouwde, datagedreven concepten en instrumenten: evidence based producten en diensten die een positief effect hebben op de gezondheid van iedereen die woont, werkt of recreëert in een stedelijke omgeving. Nu en in de toekomst.
Lees meer
